کد مطلب:1446 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:17

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

چرا به كساني كه اكنون در عراق توسط نيروهاي آمريكايي كشته مي شوند، شهيد اطلاق نميشود اما به افرادي كه در فلسطين كشته مي شوند، شهيد مي گويند؟

از ديدگاه قرآن و روايات به كسي كه در راه خدا در معركه جنگ كشته شود، شهيد گفته مي شود. كساني كه به قصد تقرّب و نزديكي به خدا و انجام تكليف ديني و اطاعت از پيامبر يا امام از شهر و خانه خود هجرت نمايند و كشته شوند يا به مرگ طبيعي و يا حادثهاي از دنيا بروند؛ مشمول عنايتها و لطف و رحمتهاي ويژهاي ميشوند.

قرآن كريم، هر كجا اين بحث را مطرح نموده، قيد في سبيل اللَّه را آورده، يعني مرگي ارزشمند است كه در راه خدا و به خاطر اطاعت از فرمان او باشد.

ماهيت قيام مردم فلسطين به خصوص بعد از پيروزي انقلاب اسلامي و در سالهاي اخير روشن است. مردم با شعارهاي اسلامي و با تمسك به قرآن، به دفاع از سرزمين اسلامي خويش مي پردازند و كشته مي شوند.

كشته شدگان از نگاه روايات شهيدند. امام صادق(ع) فرمود: مَن قتل دون ماله فهو شهيد؛ كسي كه براي دفاع از مال خود در برابر مهاجمان و متجاوزان ايستادگي كند و كشته شود، شهيد است.(1)

البته مقصود آن است كه پاداش شهيد دارند يا مقصود شهيد به معناي عام هر فردي يا گروهي با انگيزه الهي و دفاع از حق، با متجاوزان خارجي و ستم پيشه گان وابسته و مزدور داخلي، مخالفت و مبارزه كند و كشته شود، شهيد است. مكان مهم نيست، انگيزه ملاك است. به بيان ديگر: حُسن فاعلي(نيت) و حُسن فعلي (شكل و ساختار عمل به فرمان خدا)، ملاك ارزشمندي و فضيلت عمل است.

در مورد عراق به برخي از كشتگان مانند آيت اللَّه حكيم شهيد اطلاق شده است، امّا اين كه در برخي موارد به كشته شده گان شهيد اطلاق نميشود، به چند جهت است:

1- دشمنان امروز ايران را به دست داشتن در حوادث عراق متّهم مي كنند و براي اين كه بهانه جويي به دست دشمن داده نشود، در مواردي از كاربرد الفاظ خاصي مانند شهيد خودداري مي شود. در اين موارد انگيزه سياسي مطرح است.

2- برخي از كشته گان بي آنكه قصد مبارزه با آمريكا داشته باشند، در بمبارانها و حوادث مختلف كشته مي شوند.

3- گروههاي مختلف در عراق مبارزه مي كنند كه انگيزه برخي (مانند طرفداران صدام يا القاعده) در راه اسلام نيست.

4- برخي از كشتگان معلوم نيست توسط چه كساني كشته مي شوند و هدفشان چيست. در پايان اينكه در عراق امروز دو جبهه كاملاً متمايز و مشخص كه يكي اسلام و حق باشد، و ديگري كفر و باطل، وجود ندارد، بلكه گروهها و اهداف شناخته شده و ناشناخته وجود دارند.

پي نوشتها:

1. شيخ عباس قمي، سفينة البحار، جلد اوّل، ماده شهد، به نقل از تفسير نمونه، ج 21، ص 408.